«Татарстанның инвестицион үсеш агентлыгы - Россиядә иң яхшысы. Бу факт»: ТР ИҮА Йомгаклау коллегиясе нәрсә белән истә калды
2022 елның 9 аенда Татарстан Республикасының төп капиталына инвестицияләр 538 млрд сум тәшкил итте, 2022 елга фараз 850 млрд сумнан артык. 2022 елның 9 аенда бюджет акчаларын исәпкә алмыйча инвестицияләр 451 млрд сум тәшкил итте, бу күрсәткеч буенча еллык фаразлау – 700 млрд сум.
Агентлык башлыгының төп доклады белән безнең материалда таныша аласыз (https://tida.tatarstan.ru/index.htm/news/2159299.htm)
Инвестицион үсеш агентлыгы җитәкчесе Талия Миңнуллина билгеләп үткәнчә: "Тышкы шартларга карамастан, ел уңышлы үтте: без Татарстанга хосусый инвестицияләрнең яңадан үсеш күрсәтүен күрәбез. Хәзер катлаулы икътисади хәл. Кризис вакытында компанияләр, бизнес, дәүләт, регионның һәрвакыт сайлау мөмкинлеге бар: кыскарырга яки инвестицияләргә. Без барыбыз да 2023-нче елда дөрес сайлау ясарбыз дип ышанам».
Коллегия утырышының көн тәртибендә шулай ук муниципаль районнар башлыклары, республикада үз инвестпроектларын гамәлгә ашыручы инвесторлар, шулай ук СИБУР һәм СБЕР кебек эре сәнәгать һәм финанс компанияләре вәкилләре чыгыш ясады.
Утырышның рәсми өлешен Әлмәт муниципаль районы башлыгы Тимур Нагуманов дәвам итте. Татарстан Республикасы сәнәгать парклары үсеше проблемалары турындагы докладында ул сәнәгать парклары эшен яхшырту өчен кайбер чараларны чагылдырды.
"Без үсеш өчен зур потенциалыбыз барлыгын аңлыйбыз. 70% диярлек без сәнәгать паркларыбызны тутыра алабыз. Бу сан соңгы 5 елда бу дәрәҗәдә"
Район башлыгы билгеләп үткәнчә, сәнәгать мәйданчыкларына резидентларны нәтиҗәлерәк җәлеп итү өчен төп проблема булып түбән сыйфатлы тузган мәйданчык инфраструктурасы тора. "Безнең мәйданчыклар - икенче тормыш алган элеккеге промбазалар".
Тимур Дмитриевич белдерүенчә, берничә резидент муниципаль сәнәгать паркларында, аерым алганда, начар сыйфатлы керү юллары аркасында, эшне туктатырга карар кылган. Әйтик, Әлмәт районының 4 сәнәгать паркына «тәртипкә китерү» өчен 89 млн сум күләмендә акча кирәк.
"Әлмәт - нефть башкаласы, без бу статустан һич кенә дә баш тартмыйбыз. Әмма шуны да билгеләп үтәсем килә, соңгы вакытта без район икътисадындагы кече һәм урта эшмәкәрлекнең ролен арттырабыз. Бу кече һәм урта бизнес субъектлары саны буенча гына түгел, ә салым түләүләре күләме буенча да сизелә", - дип йомгаклады үз чыгышын Әлмәт башлыгы.
Чыгышларның зур блогы «СИБУР» компаниясе эшенә һәм аларның Татарстан Республикасы территориясендә эшчәнлегенә багышланган иде. Утырышта катнашучыларга сәламләү сүзе белән «СИБУР» ҖЧҖ генераль директоры Михаил Карисалов мөрәҗәгать итте.
«2022 елда Татарстанда эшебезнең беренче елында без төрле мәйданчыкларда ачыклыгыбызны, партнерлык үсешенә әзерлегебезне, конструктив позициябезне күрсәтә алдык».
Михаил Карисалов шулай ук Татарстан Республикасының полимерлар җитештерү буенча уңышлы эшен билгеләп үтте. "Полимерларның 30 проценты Татарстанда турыдан-туры эшкәртелә. Беркайда да төбәкләрдә мондый процентларның якыны төзелмәгән, Ерак Көнчыгышта да, Көнбатыш Себердә дә, башка нефть химиясе кластерларында да. Бу, әлбәттә, эшкуарлык җәмәгатьчелегенең казанышы һәм шартлар тудыру буенча регион хакимиятенең казанышы".
«Үсеш, инвестицион проектлар, Татарстан Республикасы белән хезмәттәшлек» Сибур компаниясе эшчәнлеге белән тулырак итеп Татарстанда компания Идарәсе әгъзалары сөйләде. Болар – Идарә әгъзасы – идарә итүче директор, база полимерлары дирекциясе Павел Ляхович, идарә әгъзасы -идарә итүче директор, үсеш һәм инновацияләр Дарья Борисова һәм «СИБУР-ТР» АҖ генераль директоры Алексей Никифоров.
Компания вәкилләренең доклады республикада СИБУРның конкрет инвестицион планнарына багышланган иде. Павел Ляхович үзенең презентациясендә: "СИБУР Татарстанда полимерлар эшкәртүне актив үстерүне дәвам итәргә планлаштыра. Эшкәртү үсеше өчен потенциал елына 120 мең тоннадан артык дәрәҗәдә бәяләнә.
«СИБУР» АҖ инвестиция портфеле өчен мөһим проектлар турында Дарья Борисова докладын дәвам итте. "Чикләүләргә карамастан, компания эре инвестпроектларны гамәлгә ашыруны дәвам итә: Ирекле шәһәрендәге Амур «Пиролиз» ГХК, Казаноргсинтез индустриаль егәрлекләрне модернизацияләү, шулай ук Түбән Кама Нефтехим базасындагы «ЭП-600», «Галобутилкаучук», «Гексен-1» өч проект».
Компаниянең 2022-2027 елларга Татарстан территориясендә предприятиеләрне үстерүгә һәм төзүгә кимендә 285 млрд сум инвестицияләү планында.
"Хәзерге вакытта актив эшкәртүдә булган потенциаль юнәлешләрнең берсе -импортны алыштыру максатларында урта һәм аз тоннажлы химия һәм технологик продуктларны үстерү, анда махсус химия продуктлары һәм төрле катализаторлар җитештерү булачак"
«СИБУР» докладлары ахырында «СИБУР-ТР» АҖ генераль директоры Алексей Никифоров чыгыш ясады. Ул катнашучыларны социаль юнәлешне үстерүгә багышлады: мәгариф, спорт, халык сәламәтлеге. Компаниянең бизнес-элемтәләрен үстерүдә: әйтик, «СИБУР-ТР» АҖнең аутсорстагы компанияләр белән контракт төзеп, аларны Татарстан салым түләүчеләре итү турындагы карары үрнәк булды.
"Кеше һәм социаль мохитне үстерү, экологияне үстерү, җирле бизнес-җәмәгатьчелеккә ярдәм – безнең фикеребезчә, бу төбәкнең теләсә кайсы инвесторы игътибар итәргә тиешле өч төп аспект. Әмма республика хакимияте ярдәме булмаса, моның күбесе мөмкин булмас иде".
Коллегия трибунасыннан «Түбән Кама термалары» ҖЧҖне гамәлгә куючы Юрий Бычков республика Хөкүмәтенең инвестицион проектларны тормышка ашыруда нинди ярдәм күрсәтүе турында сөйләде: «Инвестицион үсеш агентлыгы, Татарстан Президенты һәм Түбән Кама мэры ярдәмендә без шундый искиткеч объект төзедек. Бүгенге көндә без инде 850 млн сум акча керттек. Һәм хәзер бу Россиядә иң эре сәламәтлек һәм ял үзәге».
Проектны эре гамәлгә ашыру планында – Татарстан Республикасы буенча 25-30 терм төзү. Бычков билгеләп үткәнчә, киләчәктә республика территориясендә дә озын гомер үзәген төзү планлаштырыла.
"Чынлыкта, Татарстанның инвестицион үсеш агентлыгы - Россиядә иң яхшысы. Бу факт", - дип тәмамлады үзенең чыгышын эшкуар.
Халыкны савыктыру һәм мәшгульлек темасын "Физра" ҖЧҖ генераль директоры Илшат Газизов дәвам итте. Казанда нигез салынган компания футбол һәм башка спорт төрләре өчен спорт-уен мәйданчыкларын арендага бирү белән шөгыльләнә. Үз миссиясе, компания миссиясе, ул Россиядә ел әйләнәсендә спорт өчен уңайлы шартлар тудыруны атый.
"Безнең күзаллауда шундый 500 объект төзү. Россиядә еллык уртача температура - 5,5 градус. Бездә озын кышлар. Бу салкын 7 айга безнең бизнес исәпләнә».
Футбол манежында ике минифутбол кыры, фитнес зонасы һәм административ бүлмәләр була.
Коллегия барышында төп тема һәрвакыт финанслау темасы булды һәм шулай булып кала да. Татарстан Республикасында һәм Россиядә финанслар эшенең яңа форматлары, аерым алганда ислам финанслары турында «Сбербанк» ГАҖ идарәче директор, Партнерлык финанславы һәм махсус проектлар үзәге башлыгы Бехнам Гурбан-Заде сөйләде.
"Ислам финанслары буенча төп эшебез һәрвакыт Казаннан, Татарстан Республикасыннан башланды. Мондый беренче проектны без үзебезнең банк белән 2016 елда ук гамәлгә ашырдык. Ә узган ел ислам финанславы клиентларына хезмәт күрсәтүче беренче бүлеп бирелгән филиал ачылды".
Бүгенге көндә банк 13 продукт бирергә әзер, алар арасында: дебет карталары, түләү счеты, физик затлар өчен агымдагы счет, юридик затларга исәп-касса хезмәте күрсәтү, сәүдә финанслау, «Хәләл инвестицияләр» ышаныч идарәсе, хәләл акцияләргә һәм БПИФка инвестицияләр.
Россия өчен ислам финанславы сынау проектында дүрт төбәк эшли: Татарстан, Башкортстан, Чечня һәм Дагыстан. 2023 елда Сбер бу төбәкләрдә тагын 2 филиал ачу планлаштыра. Алга таба бу филиаллар бергәләп ислам финанслары продуктларын алга этәрү өчен гомуми синергетик эффект бирәчәк. Тармак үсешенең төп драйверларының берсе - «Мурабаха» (сәүдә операцияләре) һәм «Чимал Мурабаха» (биржа товарлары белән сәүдә операциясе) кораллары.
Шулай ук мәгариф блогы буенча: СБЕР ислам финанславы нигезләре буенча курс башлады. Бу программа алга таба укучыларның ислам финанслары буенча Эшлекле администрацияләү остасы дәрәҗәсенә чыгуын күздә тота.
"Агентлык белән берлектә без хәзер үк ислам финанславы продуктларын кулланып инвестицион проектларны карарга, чит ил инвесторларын җәлеп итәргә һәм бу проектлар өчен банк-агент ролендә чыгыш ясарга әзер», – дип тәкъдиме белән уртаклашты Бехнам Гурбан-Заде.
Агентлыкның Йомгаклау сүзе белән коллегиянең йомгаклау утырышында Татарстан Республикасы Премьер-министрының беренче урынбасары Рөстәм Нигъмәтуллин чыгыш ясады.
"Һичшиксез, икътисадның реаль секторында инвестицион активлык икътисади үсеш темпларын һәм сыйфатын тәэмин итүдә мөһим роль уйный. Шуңа күрә алга таба да инвестицияләр җәлеп итү өчен конкурент өстенлекләр булдыруга һәм үстерүгә игътибар итәргә кирәк. Региональ инвестиция стандарты һәм инвестиция климаты торышының Милли рейтингы кебек төп кораллар моңа юнәлтелгән».
Агентлыкның башка хакимият органнарындагы коллегалары белән хезмәттәшлектә бурычы — инвесторның «идея туудан алып» капитал салуларны тормышка ашыруга кадәр юлын кыскарту.
Рөстәм Камил улы инвесторлар өчен МИЗ мәйданчыклары һәм инфраструктурасы, АҮТ һәм республиканың индустриаль парклары кебек инструментларның мөһимлеген билгеләп үтте.
"Инвесторларга уңайлы булсын өчен республиканың инвестицион картасын транспорт, сәнәгать, энергетика, инженерлык инфраструктурасы объектларын урнаштыру схемалары һәм республика территориясендә урнаштыру өстенлекләре турындагы мәгълүматлар өлешендә актуальләштерү мөһим"
Республиканың танылуын һәм инвестицион җәлеп итүчәнлеген арттыру инструментларының берсе - зур төбәкара һәм халыкара чаралар уздыру. Республиканың мөмкинлекләрен кабул итү аларны оештыру дәрәҗәсенә бәйле.
"Агентлык гамәлгә ашыра торган чаралар югары дәрәҗәдә уза. Бу юнәлешне алга таба да республика предприятиеләре өчен дә, Татарстан потенциаль инвесторлар тарафыннан да халыкара элемтәләрне киңәйтү өчен үстерергә кирәк»
Утырыш йомгаклары буенча тантаналы рәвештә Татарстан Республикасы Министрлар Кабинеты Аппараты һәм ведомство бүләкләрен тапшыру булды.
Нәтиҗәле хезмәте һәм Татарстан Республикасында уңайлы инвестицион климат формалаштыруга зур өлеш керткәне өчен, «Түбән Кама Термалары» ҖЧҖне гамәлгә куючы Бычков Юрий Федорович Татарстан Республикасы Министрлар Кабинеты Рәхмәте белән бүләкләнде.
Татарстан Республикасының инвестицион үсеш агентлыгы җитәкчесенең Рәхмәте "Сибур РТ" акционерлык җәмгыяте генераль директоры Никифоров Алексей Юрьевичка белдерелде;
Әлмәт муниципаль районы Башкарма комитеты җитәкчесе урынбасары Подовалов Андрей Николаевичка;
Яшел Үзән муниципаль районы Башкарма комитеты җитәкчесе урынбасары Хәбибуллин Зөлфәт Флун улына.
Шулай ук "Цифрлы трансформацияне формалаштыру мәсьәләләрен хәл итүдә актив катнашкан өчен":
Шәхси эшмәкәр Федотов Сергей Александровичка;
Бизнес Интегратор компаниясенең эшләнмәләр бүлеге җитәкчесе Беляев Эдуард Ирек улына.
"Бу залда һәркемгә Сезнең коллективларга да, үз коллективларыгызга да 2022 елдагы эше өчен рәхмәт белдерәм һәм 2023 ел һәрберебез өчен нәтиҗәле булуын телим", – дип йомгак ясады утырышка Инвестицион үсеш агентлыгы җитәкчесе Талия Миңнуллина.