Татарстан Республикасының инвестицион үсеш агентлыгы мәйданчыгында СИБУР катнашында беренче тапкыр территорияләр үсешендә бизнесның социаль роленә багышланган түгәрәк өстәл узды. Эре бизнес һәм хакимият вәкилләре ачык дискуссия барышында социаль инвестицияләрнең шәһәрләр һәм төбәкләр үсешенә йогынтысы турында үз фикерләре белән уртаклаштылар.
Чарада катнашучыларга «Платформа» социаль планлаштыру үзәге, ESG-Альянс һәм Россиянең дүрт индустриаль төбәгендә Стратегик эшләнмәләр үзәге үткәргән тикшеренү нәтиҗәләре тәкъдим ителде. Тикшеренү нәтиҗәләре шуны күрсәтә: тормышның сыйфаты зур бизнес булган шәһәрләргә халыкны җәлеп итүнең төп аргументларының һәм факторларының берсе булып тора. Төбәкләргә социаль ярдәм социаль инвестицияләр стадиясенә күчә.
«Платформа» социаль планлаштыру үзәге генераль директоры Алексей Фирсов хәбәр иткәнчә, Россия компанияләре кадрлар ресурслары өчен арта барган конкуренция хәлендә. Аны бары тик персонал чыгымнары арту хисабына гына җиңү мөмкин түгел чыгымнар спирале барлыкка килә, ул бизнесның нәтиҗәлелеген киметә.
Бу контекстта Татарстан ил өчен типик булмаган социаль инвестицияләү моделе белән кызыклы. Республикада планлаштыруның озын горизонты билгеләнә – төбәктә кешеләрне берничә буынга беркетү стратегиясе гамәлдә. Монда кеше капиталын үстерү стратегиясе кысаларында мәгарифкә һәм торакка зур инвестицияләр кертелә. Шуңа күрә төбәк берничә фактор буенча, шул исәптән социаль инвестицияләр оештыру буенча бенчмарк булып тора.
Татарстан Республикасының алга таба да кадрлар өчен территорияләр конкуренциясендә Россия бенчмаркларының берсе булып чыгыш ясау мөмкинлеге зур, дип билгеләп үтте эксперт.
Уңышлы очраклар
«Платформа» социаль планлаштыру үзәге генераль директоры Алексей Фирсов бизнесның үз территорияләре үсешенә сыйфатлы йогынты ясавының берничә уңышлы мисалы турында сөйләде. Алар арасында Татарстанда «Алабуга» һәм «Татнефть» МИЗ, Тобольскта СИБУР эше бар. Мәсәлән, «Алабуга» махсус икътисади зонасына күчүгә аның территориясендә белем бирү үзәге булу йогынты ясый. Халыкара мәктәп бөтен гаилә өчен күченү өчен аргумент, шулай ук балалар өчен социаль лифт булып тора. МИЗ төп факторларының берсе – релокантлар өчен уңайлы торак, база көнкүреш инфраструктурасы һәм рекрекацион, шулай ук спорт объектлары булган заманча поселок.
«Татнефть» компаниясе хәзерге вакытта региональ компания образы кысаларыннан чыгып тора. Компаниянең тәҗрибәсе һәм карашы бизнес һәм социаль инвестицияләр күзлегеннән тармак бенчмаркы буларак кабул ителә башлый. Шул ук вакытта компаниянең мондый тәҗрибәсе турында күбрәк тармак һәм һөнәри мохиттә билгеле. Максатларның берсе - «Татнефть» не һәм Татарстанның башка компанияләрен федераль дәрәҗәгә чыгару, аларның уңышлы практикалары турында сөйләү һәм аларны башкаларга трансляцияләү.
Экспертлар берләшмәсе уңышлы федераль төбәк-ара практикаларның бер мисалын СИБУР компаниясенә бүлеп бирде. Мисал итеп тикшеренү авторлары компаниянең сәнәгать объектлары урнашкан Тобольскта компанияне социаль инвестицияләү тәҗрибәсен китерделәр. Реализацияләнгән инициативалар (яңа аэропорт, иҗтимагый киңлекләрне үстерү, социаль эшкуарлыкка ярдәм итү) халыкның китүен киметүгә һәм шәһәр халкының Тобольскта калу планнарына йогынты ясый.
Практика алмашу
Тикшеренү нәтиҗәләрен тикшерү барышында дискуссиядә катнашучылар социнвестицияләү практикалары турында сөйләделәр. Әйтик, «Татнефть» хәйрия фонды директоры Ренат Мамин сүзләренчә, компания социаль инвестицияләрнең нәтиҗәлелеген арттыру буенча эш алып бара.
"Безнең өчен бик актуаль мәсьәлә - безнең социаль инвестицияләрнең җәмгыятькә дә, халыкның тормыш сыйфатына да йогынтысын бәяләү. Безнең өчен без эшләгән, кешеләребез яшәгән төбәк өчен җаваплы булу мөһим. Бу метрика мәсьәләсе өчен бик мөһим. Рейтинг бик яхшы, бу бизнес ориентлаша һәм аның социаль инвестицияләре уңышлы буламы-юкмы икәнен аңлый ала торган метрикалар», - дип билгеләп үтте Мамин.
СИБУРның тотрыклы үсеш буенча директоры Максим Ремчуков ESG стратегияләрендәге социаль өлешнең фокус планына чыгуы турында әйтте. Компаниядә бу юнәлеш ике өлешкә бүленә: хезмәткәрләр үсеше һәм булган төбәкләрдә программалар. Территорияләрне үстерү коралы булып «Яхшы эшләр формуласы» грант программасы тора, ул компания белән бергә Татарстанга килде. Аның сүзләренчә, бизнес һәм хакимият кооперациясе мөһим. “Без үз практикаларыбыз белән уртаклашабыз һәм Татарстандагы партнерлар белән хезмәттәшлек итәргә әзер", - дип уртаклашты ул.
СИБУР агымдагы шартларда йөзләрчә миллиард сумлык зур инвестиция карарлары кабул итүен дәвам итә, һәм бу төбәк өчен мультипликацион эффект бирә. Чөнки компания төзелешкә, эш урыннары булдыруга инвестицияләр кертә, шулай ук тәэмин итүчеләрне дә локальләштерергә тырыша. Бу шулай ук социаль инвестицияләрнең мөһим факторы.
КАМАЗның Казандагы Вәкиллеге җитәкчесе урынбасары Дамир Галиев компанияләргә иң яхшы тәҗрибәләр белән уртаклашырга һәм проектларны бергәләп тормышка ашырырга кирәк дигән фикер белән килешә. «Без “Татнефть”, “Сибур” һәм башка компанияләр белән кешеләр безнең шәһәрләрдә калсын өчен эшлибез", - диде ул.
Иннополис шәһәре мэры Руслан Шагалеев муниципалитетның төп функциясен - территориянең социаль инфраструктурасы һәм социаль капиталы турында кайгыртуны онытмавын, ә аны тулысынча бизнеска күчермәвен мөһим дип саный.
Татарстан Республикасының инвестицион үсеш агентлыгы җитәкчесе Талия Миңнуллина йомгаклады: “Беренче чиратта, безгә Татарстанда структуралы рәвештә яхшыртырга, процессның барлык катнашучылары арасында коммуникацияләр ничек төзергә, социаль объектлар булдыру һәм территорияне төзекләндерү контекстында халыкның төп ихтыяҗларын ябу гына түгел, ә тормыш сыйфаты турында яңа күзаллау формалаштыру мөмкинлеген уйларга кирәк. Әгәр эре бизнес үз компанияләрендә профессионалларны үстерергә һәм тотарга тели икән, бүген иртәгә нәрсә эшләргә мөмкинлеге турында уйларга кирәк”.