Бәйсез Дәүләтләр Бердәмлеге вәкилләренең Парламентара Ассамблеясында Питрәч районының тотрыклы үсеш моделен тәкъдим иттеләр
Питрәч районы башлыгы Илһам Кашапов Бәйсез Дәүләтләр Бердәмлеге вәкилләренең Парламентара Ассамблеядә Татарстан исеменнән чыгыш ясады, Ассамблея вәкилләре арасында Әзербайҗан, Кыргызстан, Әрмәнстан, Беларусь, Казахстан, Молдавия, Таҗикстан, Үзбәкстан һәм Россия бар.
Татарстанның Питрәч районы мисалында авыл территориясен тотрыклы үстерү моделе Россиянең иң яхшы тәҗрибәсе буларак профильле түгәрәк өстәлдә каралды.
Бүген Россия авыллары буш тора, әмма Питрәч районы халыкка яшәү һәм ял итү өчен уңайлы шартлар тудырса, икътисади үсешкә теләктәшлек күрсәтсә, хәлне үзгәртергә мөмкин икәнлеген раслады. Беренче чиратта, хакимиятләр уңайлы һәм арзан торак төзүгә, социаль һәм инвестицион инфраструктураны үстерүгә басым ясадылар. 4 ел эчендә районда 575 мең кв. м. торак файдалануга тапшырылган, шуның нәтиҗәсендә халык 11,3 мең кешегә арткан – 43,7 меңгә кадәр.
Район аша берничә эре автомагистраль уза: М-7 (Идел) «Мәскәү – Казан – Уфа», Шәле – Саескан Тавы (М-7 дән Кама аша күпергә кадәр участокта Р-239 дублеры), Казан – Ленино-Кокушкино – Теләче – Шәмәрдән (Кукмара, Нократ Аланы), Иске Шигали – Питрәч – Кулай (М-7). Район территориясендә «Көнбатыш Европа – Көнбатыш Кытай» транспорт коридоры автомагистрален (Йошкар-Ола – Шәле участогы) төзү планлаштырыла.
«Урбанизация процессын бүген туктатмаска. Бу – гомумроссия тенденциясе. Татарстан авыл җирлекләре территорияләрен үстерү механизмнарын эшләде һәм уңышлы гамәлгә кертә. Россия Федерациясе дәрәҗәсендә, ел саен уздырыла торган Стратеглар форумында Татарстан тәҗрибәсе чираттагы мәртәбә иң яхшысы дип танылды. Питрәч районы ачык мисал булып тора. Хәзер без тәҗрибәбезне Россиядә генә түгел, БДБ илләрендә дә тиражларга тәкъдим итәбез», – дип билгеләп үтте Татарстан Икътисад министры Фәрит Габделганиев.
Агымдагы елда Питрәч муниципаль районы һәм Түбән Кама муниципаль районының Каенлы авыл җирлеге Санкт-Петербург шәһәрендә узган Стратеглар форумы кысаларында узган муниципаль стратегияләр VI конкурсында беренче урыннарны алды.
Татарстан Республикасының муниципаль стратегияләре дүртенче ел рәттән федераль дәрәҗәдә танылу ала. 2016 елда әлеге конкурста Чистай, Менделеевск районнары һәм Яр Чаллы шәһәре җиңеп чыкты. 2017 елда Чистай муниципаль районының 2020 елга кадәр социаль-икътисадый үсеш стратегиясе Санкт-Петербургта «Россия төбәкләрендә һәм шәһәрләрендә стратегик планлаштыру» XVI гомумроссия форумы кысаларында «Шәһәрләрне үзгәрткән стратегияләр» конкурсында беренче урынны алды. Шул ук елда Казанның 2030 елга кадәр социаль-икътисади үсеш стратегиясе «Шәһәр стратегияләре – 2017» конкурсында беренче урынны алды, аның финалы Екатеринбургта «Россия шәһәрләре 2030: мөмкинлекләр чатлары» Гомумроссия Стратегик үсеш форумы кысаларында узды. 2018 елда Түбән Кама һәм Әлмәт районнары «Россия төбәкләрендә һәм шәһәрләрендә стратегик планлаштыру» форумы кысаларында муниципаль стратегияләр конкурсында җиңүчеләр булдылар.
«Безнең территория кече һәм урта бизнес вәкилләрен җәлеп итә, көн саен хакимияткә үз идеяләре белән эшмәкәрләр мөрәҗәгать итә. Без барлык тәкъдимнәрне һәм гаризаларны да карыйбыз», – дип сөйли район башлыгы.
Бүген Питрәч районы Африка сомлары, тәвә кошлары һәм «Русский тяжеловоз» токымлы атлар үрчетү белән мәгълүм. Район җирләрендә бөртекле, кузаклы һәм азык культуралары, язгы бодай, көзге арыш, арпа, солы, бәрәңге игелә. Бюджет барлыкка китерүче предприятиеләр – Кощаково җәнлек совхозы һәм Питрәчнең «Ак Барс» кошчылык фабрикасы («Пестречинка» бренды). Районда авыл хуҗалыгы машина төзелеше үсеш алган.
«Территорияләрне комплекслы үстерү нокталы проектларга караганда нәтиҗәлерәк, әмма мондый стратегия һәр районга туры килми. Питрәчлеләргә туры килә. Аның мәйданчыкларының бәхәссез өстенлекләре дә бар: квалификацияле кадрларның (Казанга якын булу сәбәпле), инфраструктураның (газ, электр белән тәэмин итү, керү юллары) һәм транспорт артерияләренә якын булуы. Ә өстәмә магнитлар – инде тормышка ашырылган проектлар мисаллары», – дип Татарстан Республикасының инвестицион үсеш агентлыгы җитәкчесе Талия Миңнуллина белдерде.
Бу авыл хуҗалыгы турында гына түгел. 2018 елда районда «Данафлекс» компаниясенең сыгылмалы төрү базасын реконструкцияләү (инвестицияләр күләме – 140 млн. сумнан артык), алкоголь продукциясен күпләп сату складларын төзү (200 млн. сум), сөт эшкәртү заводын ачу (30 млн. сум) һәм полиэтилен торбалар җитештерү (20 млн. сум) кебек эре инвестпроектлар старт алды.
Медицина сәнәгате, җиңел сәнәгать, азык-төлек җитештерү, төзелеш материаллары җитештерү, машина төзелеше һәм металл эшкәртү перспектив юнәлешләр булып тора.