Икътисадка инвестицияләр җәлеп итү – күп катлаулы эш, анда команданың һәр әгъзасы максималь рәвештә нәтиҗәле булырга тиеш. Татарстан Республикасы җитәкчелеге шундый позициядә тора. Моның белән бәйле рәвештә, республиканың инвестицион үсеш агентлыгы ел саен Татарстан муниципаль районнарының һәм шәһәр округларының инвестицион җәлеп итүчәнлеге рейтингын тәшкил итә.
Беренче тапкыр үзенең интеграль рейтингы агентлык тарафыннан 2018 елда эшләнгән. Ул муниципаль хакимиятләрнең инвестицияләр җәлеп итү һәм инвестицион потенциалны алга этәрү буенча тырышлыгын бәяли, ә аның максаты – муниципаль дәрәҗәдә инвестицияләр өчен көрәштә конкуренцияне стимуллаштыру. Рейтингта тәкъдим ителгән нәтиҗәләр Татарстан Республикасының 43 муниципаль районы һәм 2 шәһәр округының инвестицион активлыгының актуаль күрсәткечләрен характерлый. Беренче рейтинг нәтиҗәләре 2018 ел нәтиҗәләре буенча агентлык коллегиясе утырышында тәкъдим ителде, киләсе елда – 2019 елның гыйнварында – инвестицияләр буенча 9 айдагы күрсәткечләр нигезендә. Түбәнрәк нәтиҗәләр узган ел нәтиҗәләре буенча тәкъдим ителгән.
2019 елда республиканың шәһәр округлары һәм ТОП-5 муниципаль районы нәтиҗәләре
Шәһәр округлары:
1. Яр Чаллы
2. Казан
Муниципаль берәмлекләр:
1. Түбән Кама районы
2. Югары Ослан районы
3. Лаеш районы
4. Алабуга районы
5. Әлмәт районы
«Рейтинг инвестицион активлыкны формалаштыруда лидерларны ачыклый, аларның эшчәнлеге бер ел эчендә иң яхшы практикаларны күрсәтте. 2019 елда шәһәр округлары арасында абсолют лидер – Яр Чаллы шәһәре. Түбән Кама районы республика муниципаль районнары арасында беренчелекне саклап калды. Әйдәп баручы территорияләр составы 2018 ел рейтингыннан сакланып калды, әмма ике район позицияләр белән алмашты: Югары Ослан районы үзен актив күрсәтте, 2 нче баскычка күтәрелде һәм шул рәвешле Алабуга районын икенче урыннан урнаштырды. Ә Лаеш һәм Әлмәт районнары 3 һәм 5 урыннарны саклап калдылар», – дип Татарстан Республикасының инвестицион үсеш агентлыгы җитәкчесе Талия Миңнуллина сөйләде.
Интеграль рейтинг Татарстан Республикасы муниципаль районнарының һәм шәһәр округларының инвестицион активлыгы һәм инвестицион җәлеп итүчәнлеген алга этәрү буенча 2 рейтингтан тора.
Татарстан Республикасы муниципаль районнарының һәм шәһәр округларының инвестицион активлыгы рейтингы
Рейтинг 2019 елда Татарстан Республикасы буенча федераль дәүләт статистикасы хезмәте Территориаль органының (Татарстанстат) статистик мәгълүматлары нигезендә төзелде.
Татарстан Республикасы муниципаль берәмлекләренең инвестицион активлыгын анализлау түбәндәге критерийлар буенча үткәрелде:
Татарстан Республикасы муниципаль районнарының һәм шәһәр округларының инвестицион активлыгы ТОП-5 рейтингы
Шәһәр округлары:
1. Яр Чаллы шәһәре
2. Казан шәһәре
Муниципаль районнар:
1. Түбән Кама районы
2. Алабуга районы
3. Лаеш районы
4. Югары Ослан районы
5. Әлмәт районы
«Шәһәр округлары арасында Яр Чаллы шәһәре республика башкаласыннан күп кенә күрсәткечләр буенча алда бара. Әйтик, автошәһәрдә төп капиталга инвестицияләр, бюджет акчаларыннан тыш, республиканың 1 кешесенә 24% ка артык. 235,5 тапкыр Яр Чаллы Казанга караганда күбрәк чит ил инвестицияләрен җәлеп иткән. Әмма башкалада чит ил катнашындагы компанияләр 5 тапкыр диярлек күбрәк теркәлгән, бу исә консультацияләр, мәгариф һәм сәламәтлек саклау өлкәсендә сәүдә һәм хезмәт күрсәтү өлкәләренең югары дәрәҗәдә үсеш алуы белән бәйле.
Рейтингтан Яшел Үзән һәм Азнакай районнары чыкты, гәрчә беренчесе лидерларга якын булса да. Теләче, Мамадыш һәм Саба районнары ТОП-5кә керә алды диярлек, ә Лаеш, Әлмәт һәм Лениногорск районнары рейтингның яңа баскычлары булды: аларда чит ил инвестицияләре керә, чит ил компанияләре теркәлә башлады. Алабуга районы Түбән Кама районы беренчелеген яулады, республикада чит ил инвестицияләрен һәм компанияләрне җәлеп итү дәрәҗәсе югары булуга карамастан, төп капиталга инвестицияләр күләме, бер өлеше чит ил инвестицияләре булган 1 кешегә бюджет акчасыннан тыш, шундый ук күләмгә җитә алмый», – дип Талия Миңнуллина билгеләде.
Татарстан Республикасы муниципаль районнарының һәм шәһәр округларының инвестицион җәлеп итүчәнлеген үстерү рейтингы
Рейтинг муниципаль берәмлекләрнең рәсми сайтларында һәм 2019 елда социаль челтәрләрдәге (Instagram) рәсми аккаунтларда басылган язмалар нигезендә төзелгән.
Анализ түбәндәге критерийлар буенча үткәрелде:
- инвестицион потенциалны алга этәрү;
- мәйданчыкларны алга җибәрү;
- рәсми визитлар, алар кысаларында инвестицион эшчәнлек турында фикер алышынды;
- потенциаль инвесторларның визитлары;
- инвестицион проектларны тормышка ашыру;
- инвесторлар эшчәнлеге, инвестицияләү;
- инвестицион климатны яхшырту буенча чаралар.
Татарстан Республикасы муниципаль районнарының һәм шәһәр округларының инвестицион җәлеп итүчәнлеген алга таба мавыктыру ТОП-5 рейтингы
Шәһәр округлары:
1. Яр Чаллы шәһәре
2. Казан шәһәре
Муниципаль районнар:
1. Түбән Кама районы
2. Чистай районы
3. Буа районы
4. Яшел Үзән районы
5. Югары Ослан районы
«Кем яхшы эшли, ул үз нәтиҗәләрен оялмый. Яр Чаллы шәһәр берәмлекләре арасында да, муниципаль районнар арасында да инвестицион җәлеп итүчәнлекне рәсми сайтта иң актив рәвештә таныта. Яңалыклар рейтингның барлык критерийлары буенча да диярлек шәһәрнең инвестицион потенциалын ачалар. 2019 елның бердәнбер үзенчәлеге – Haier төркеме һәм тулаем алганда УКСИҮТ компанияләре эшчәнлеген изгеләндерү ягына авышу.
Кызганычка каршы, инвестицион җәлеп итүчәнлекне алга этәрү элеккечә үк, Түбән Камадан кала, районнар өчен өстенлек булып тормый. Алар үз укучылары өчен инвестицион эшчәнлекне чагылдырмый диярлек, инвестицион өлкәдә бердәм яңалыклар урнаштыра.
Рейтингтан Арча һәм Әлмәт районнары чыкты, аларны Буа, Яшел Үзән һәм Чистай районнары алыштырды. Шул ук вакытта соңгысы «Ак Кремль» заводына басым ясый, гәрчә УКСИҮТнең калган 10 резиденты да яхшы инфоповодлар бирә алыр иде.
Инвестицион рейтинг лидерлары – Лаеш, Алабуга, шулай ук Тукай һәм Бөгелмә районнары – инвестицион активлыкның кайбер күренешләрен билгеләп үттеләр.
Республика территорияләренең инвестицион җәлеп итүчәнлеге – Татарстан имиджы. Әйдәгез, бергәләп төбәкнең бердәм брендын үстерик. Инвестицион проектларны, инвестицион климатны яхшырту буенча чараларны тормышка ашыру, инвесторлар өчен ярдәм чаралары яки башка мөмкинлекләр барлыкка килә торган ярдәм чаралары турында яңалыкларны, потенциаль инвесторлар яки агымдагы партнерлар муниципаль берәмлек вәкилләре белән очрашырга мөмкин булган Россиянең башка төбәкләрендә һәм дөньяның башка илләрендә булачак визитлар һәм чаралар турында анонсларны бастырыгыз», – дип ТР ИҮА башлыгы билгеләде.
Шулай ук шунысын да билгеләп үтәргә кирәк, бүгенге көндә агентлык тарафыннан җирле үзидарә органнары эшчәнлегенең 2020 елга һәм 2021-2022 елларның планлы чорына нәтиҗәлелеге күрсәткечләрен килештерү тәмамланган. Агымдагы вәзгыять минималь чыгымнар белән предприятиеләрнең тотрыклы эшләвенә өстенлек бирүче күп кенә предприятиеләрнең инвестицион программаларына төзәтмәләр кертүгә китерде. Агентлык интеграль рейтингны яңартырга һәм муниципаль берәмлеккә инвестицияләр җәлеп итү динамикасы факторын кертергә планлаштыра. Эчке һәм тышкы инвесторлар белән эшне туктатмаган районнар һәм шәһәр округлары отачак.