Татарстан Россиядә дәүләт-хосусый партнерлыкны үстерү рейтингында лидерлар рәтендә
Агентлык тырышлыгы Татарстанның Россиядә дәүләт-хосусый партнерлыкны үстерү рейтингы лидерына әйләнеп кайтуына турыдан-туры өлеш кертте.
Татарстан Россия төбәкләрендә дәүләт-хосусый партнерлыкны үстерү дәрәҗәсе буенча 6 нчы урынга чыкты. Нәтиҗәләр 2021 ел өчен ДХП үсеше дәрәҗәсе буенча РФ субъектлары рейтингында басылды. ДХП проектларын тормышка ашыру динамикасы факторы буенча Татарстан Республикасы 37 нче урыннан күтәрелде һәм ДХП проектларын тормышка ашыруның тупланган тәҗрибәсен бәяләү факторы буенча 5 урынга, норматив-институцион мохит торышы буенча 74 урынга күтәрелде. Татарстан Республикасы рейтингта үз позицияләрен шактый яхшыртты, шул исәптән 2021 елда эре проектларны эшләтеп җибәрү нәтиҗәсендә дә.
«Бүгенге көндә икътисади вәзгыять турбулентлык белән характерлана, шуңа күрә инвестицион проектларны гамәлгә ашыру өчен дәүләт бирә торган гарантияләр, эшкуарларга бик кирәк. Бу - ДХПның мәгънәсе. Мәсәлән, 2021 елда Татарстан Республикасында 150 дән артык концессион килешү төзелгән, шуларның иң зурысы — «Шәле (М-7) - Баулы (М-5)» түләүле автомобиль юлы составында «Алексеевск-Әлмәт» автомобиль юлын төзү һәм эксплуатацияләү турында концессион килешү. Инвестицион үсеш агентлыгы ДХП проектларын җәлеп итү буенча эш алып баруны һәм бу механизмны икътисад юнәлешләренең күбрәк өлеше өчен кертүне дәвам итәчәк. Дәүләт һәм бизнес - сезнең бизнесны үстерү өчен уңышлы тандем», - Татарстан Республикасының инвестицион үсеш агентлыгы җитәкчесе Талия Миңнуллина.
Исегезгә төшерәбез, Агентлык республика икътисадына шәхси инвестицияләр җәлеп итү, шул исәптән дәүләт-хосусый партнерлык механизмнарын кулланып, җаваплы. Рейтинг белән бәяләнгән өлештә, Агентлыкның ДХП үсеше бүлеге дәүләт-хосусый партнерлык өлкәсендә инвестицион проектларны исәпкә алу буенча федераль дәүләт автоматлаштырылган мәгълүмат системасына мәгълүматларны кертү буенча контроль функциясен башкара - «Идарә». Тармак министрлыклары һәм муниципаль берәмлекләр белән тыгыз элемтәдә эшләү барлык проектлар турында мәгълүматны тулы күләмдә тапшыруны һәм аларның регионнар рейтингын үткәргәндә исәпкә алуны тәэмин итәргә мөмкинлек бирде. 2019 елда Россия Икътисадый үсеш министрлыгы «Россия Федерациясе субъектында ДХП сферасын үстерү дәрәҗәсе» күрсәткечен исәпләү методикасын раслады. Исәп-хисап «Идарә» ДАС дәүләт-хосусый партнерлык турындагы концессион килешүләр мониторингы максатларында бары рәсми мәгълүмат системасында гына барлыкка килгән мәгълүмат нигезендә башкарыла.
2022 елның 1 гыйнварына Татарстан Республикасында сәламәтлек саклау, ял һәм мәдәният, спорт өлкәләрендә 150дән артык концессион килешү төзелгән, күп өлешен коммуналь инфраструктура алып тора. Проектлар мисаллары:
Сәламәтлек саклау өлкәсендә - халыкка медицина стоматология хезмәтләре күрсәтү өчен Түбән Кама стоматология поликлиникасын реконструкцияләүгә карата концессион килешү – проектның гомуми инвестицияләр күләме 103 млн сум тәшкил итте.
Коммуналь инфраструктура өлкәсендә - Алабуга, Лаеш һәм Буа районнарында 85,2 млн сумлык инвестицияләр күләме буенча 3 концессион килешү.
Иң зур проект - «Шәле (М-7)-Баулы (М-5)» түләүле автомобиль юлы составында «Алексеевск – Әлмәт» автомобиль юлын төзү һәм эксплуатацияләү турында концессион килешү, проектны тормышка ашыру өчен 82,5 млрд сум күләмендә инвестицияләр, капиталь грант һәм концедент түләве рәвешендә 59,4 млрд сум, шуның 30,6 млрд сумы – федераль акчалар, ә 28,7 млрд сумы - Татарстан Республикасы бюджеты акчалары, шәхси инвестор, ул ук концессионер, 23,1 млрд сумын инвестицияли.
Инвестицион фазаны узган ДХП проектлары да реестрда бар. Спорт өлкәсендә Чаллы шәһәрендә «КлеверСпорт» спорт-сәламәтләндерү комплексын төзү буенча муниципаль-хосусый партнерлык килешүе кысаларында тормышка ашырыла торган проект шундый булды. 2021 елның сентябрендә объект тулысынча файдалануга тапшырылган, ә инвестицияләрнең гомуми күләме 395,2 млн сум тәшкил иткән, өстәвенә, аларга Россия спорт министрлыгы программасы буенча, ДХП проектлары кысаларында спорт инфраструктурасы объектларын төзүгә федераль бюджеттан 50 млн сум субсидия җәлеп ителгән. Нәкъ менә агентлык 2018 елда «АкваРегион» компаниясенең үтенечнамәсен карады һәм килештерде, аның белән Россиядә 224 Федераль закон буенча беренче муниципаль-хосусый партнерлык килешүе төзелде. «Клеверспорт» проекты 2021 елда Россия спорт министрлыгы тарафыннан «Спорт – тормыш нормасы» федераль проектын гамәлгә ашыру кысаларында бөтен ил территориясендә аны масштаблаштыру моделе буларак расланды. Спорт комплексына аз тәэмин ителгән гаиләләрдәге һәм мөмкинлекләре чикле булган кешеләрнең ташламалы төркемнәренә йөри, 2021 елда аларга күрсәтелгән гомуми хезмәт 5,8 млн сумга бәяләнә.
Барлык проектлар турында мәгълүмат агентлыкның турыдан-туры ярдәме белән концедентлар белән «Идарә» ДАСына, ягъни республика министрлыклары һәм муниципаль берәмлекләре вәкилләре тарафыннан үз вакытында кертелгән иде. Бу ярдәм һәр проект карточкаларының дөрес тутырылуына, документларның комплектлылыгына һәм туры килүенә тикшерүне, Россия Икътисадый үсеш министрлыгы белән турыдан-туры элемтәдә методик ярдәм күрсәтүне үз эченә ала.
Мәгълүматлар кертү белән эшләү ДХП проектлары буенча зур эшнең соңгы стадиясе булып тора. ДХП проектларына инвестицияләр җәлеп итү буенча Татарстан Республикасы хакимияте органнары эшчәнлеген координацияләү, шулай ук төзелгән яки төзеләчәк килешүләр мониторингын гамәлгә ашыру ДХП үсеше бүлеге һәм кураторлык итүче урынбасар йөзендә агентлык тарафыннан гамәлгә ашырыла. Гомумән алганда, республикада ДХП үсеше буенча активлыкны Агентлык җитәкчесе Талия Миңнуллина бирә. 2021 елда ул тармак министрлыкларына ДХП перспективалы проектларын формалаштыру буенча периодик запрослар башлап җибәрде, шулай ук ведомствоара эшче төркем булдырды, аның утырышлары түгәрәк өстәлләр форматында үткәрелде.
Татарстан казанышларына, шул исәптән, ДХП проектларын тормышка ашыруда катнашучыларны укыту ярдәм итте. Шулай итеп, 2021 елның маенда КФУның дәүләт һәм муниципаль идарә югары мәктәбе базасында Татарстан Республикасында дәүләт граждан һәм муниципаль хезмәткәрләренең «Инвестицияләр җәлеп итү» квалификациясен күтәрү программасы кысаларында бер көн буена ДХП механизмнарын куллану һәм регионның көндәшлеккә сәләтлелеген арттыру һәм дәүләт хакимияте органнарының инвестицион сәясәтенең нәтиҗәлелеген арттыру, шул исәптән әйдәп баручы консалтинг агентлыкларыннан чакырылган спикерлар-практиклар катнашында лекцияләргә багышланды. Моннан тыш, министрлыклар һәм районнардан килгән коллегалар өчен онлайн-конференцияләр үткәрелде. Агентлык хезмәткәрләре хезмәттәшләренә Россия Икътисадый үсеш министрлыгының дәүләт-хосусый партнерлык өлкәсен үстерү дәрәҗәсе буенча рейтингын исәпләү методикасын аңлаталар, иҗтимагый инфраструктура үсешендә хосусый инвестицияләрнең роле, ДХП проектларының тормыш цикллары, концессион килешүләр, финанс структурасының аспектлары турында сөйлиләр, Татарстан Республикасында төзелгән проектларның конкрет мисалларын тикшерәләр.
ДХПны үстерү белән шөгыльләнүче Агентлык вәкилләре даими рәвештә башка төбәкләрдән килгән коллегалар белән тәҗрибә уртаклашу һәм иң яхшы тәҗрибәләрне өйрәнү буенча чараларда катнашалар. Бу - ДХПның Россия атнасы да, Инвестицион һәм үсеш агентлыклары Милли ассоциациясе мәйданчыгы утырышы да (ИҮАМА.ДХП), һәм аерым тармаклар буенча форсайт-сессия.
2022 елның июнь аена Агентлык тарафыннан «Идарә» ДАС системасына кертелгән 170 тән артык килешүгә даими мониторинг алып барыла, ДХП өлкәсен сыйфатлы үстерү эше бер көнгә дә туктатылмый.